«Μονόδρομος» η 3η Μπιενάλε Αθήνας

Ιστορικές γελοιογραφίες από το πολιτικοσατιρικό περιοδικό "Νέος Αριστοφάνης" για τα πρώτα δάνεια της χώρας μετά τη συγκρότησή της ως κράτους, για την απαξίωση της πολιτικής και την αφερεγγυότητα των πολιτικών, έρχονται από το μακρινό παρελθόν για να συγκριθούν (επιτυχώς) με το σήμερα και να συνομιλήσουν με σύγχρονα έργα τέχνης, δουλεμένα μέσα σε επίκαιρους προβληματισμούς। Οπως το δίπτυχο του Καναδού καλλιτέχνη Τζάνις Κέρμπελ "Σημαδεμένα χαρτιά", φτιαγμένο με τραπουλόχαρτα.

Η συνύπαρξη και η συνομιλία αρχειακού υλικού, από την Παλαιά Βουλή έως το Μουσείο της Ολυμπιακής Αεροπορίας, με τη σύγχρονη τέχνη, σε κτίρια με ισχυρούς συμβολισμούς, αποτελούν το στίγμα της 3ης Μπιενάλε της Αθήνας, από την Κυριακή 23 Οκτωβρίου έως τις 11 Δεκεμβρίου. Τα κτίρια δεν επελέγησαν τυχαία, με κυρίαρχο τη Διπλάρειο Σχολή, ένα εμβληματικό τεράστιο κτίριο στην απροσπέλαστη σήμερα πλατεία Θεάτρου, που λειτούργησε από τις αρχές του 20ού αιώνα ως σχολή για τον εκσυγχρονισμό της Ελλάδας, εκπαιδεύοντας πάνω από 65.000 τεχνίτες όλων των ειδικοτήτων. Εκεί φιλοξενήθηκε για κάποια χρόνια και η Πολεοδομία - η γραφειοκρατία απασχολεί ως έννοια τα έργα στον τελευταίο όροφο. Μικρότερα σε έκταση, αλλά με ακατάβλητους συμβολισμούς, είναι και τα κτίρια στο Πάρκο Ελευθερίας, Μουσείο Ελευθερίου Βενιζέλου, Μουσείο Αντιδικτατορικής Δημοκρατικής Αντίστασης (πρώην ΕΑΤ-ΕΣΑ), Κέντρο Τεχνών.

"Μονόδρομος" είναι το θέμα της 3ης Μπιενάλε. "Γιατί είναι μια λέξη που ακούμε καθημερινά. Η κατάσταση την οποία βιώνουμε παρουσιάζεται ως νομοτέλεια" μας λέει η Ξένια Καλπακτσόγλου, η οποία συνεπιμελείται την Μπιενάλε μαζί με τον Poka Yio, τον Αυγουστίνο Ζενάκο και για φέτος τον Γάλλο θεωρητικό Νικολά Μπουριό. "Μονόδρομος για μας δεν είναι αδιέξοδο, είναι ο μόνος τρόπος για να σχολιάσει η τέχνη όλα όσα γίνονται". Με τον "Μονόδρομο" ολοκληρώνεται μια τριλογία διοργανώσεων. Η πρώτη Μπιενάλε, "Destroy Athens", που πραγματευόταν το προσωπικό αδιέξοδο, ήταν μια άσχημη προφητεία για την εξέλιξη των γεγονότων. Η 2η, "Heaven", αναστοχάστηκε το θέμα του επέκεινα. Η 3η καταπιάνεται με το συλλογικό αδιέξοδο, γιατί το ατομικό έχει πάψει.

Τη θεματολογία της Μπιενάλε όρισε και το εμβληματικό έργο "Μονόδρομος" που έγραψε ο Βάλτερ Μπένγιαμιν, από τους σημαντικότερους στοχαστές του 20ού αιώνα, το 1928, δώδεκα χρόνια πριν αυτοκτονήσει στα γαλλοϊσπανικά σύνορα προσπαθώντας να διαφύγει από τους ναζί. Η Μπιενάλε χρησιμοποιεί συμβολικά τον Μπένγιαμιν, που "επαναπροσδιόρισε τον τρόπο που γράφεται η Ιστορία" κατά την Ξ. Καλπακτσόγλου, κι έναν ήρωα παραμυθιού, τον Μικρό Πρίγκιπα του Εξιπερί, "ένα παιδί που θέτει με ευφυή τρόπο ερωτήματα και δηλώνει το τέλος της αθωότητας". Η ανορθόδοξη συνάντηση διασταυρώνεται στον προβληματισμό των επιμελητών για αυτό που ονομάζεται "ελληνική κρίση", σε πτυχές της οποίας γίνεται φόκους μέσω των έργων.

Μια σουρεαλιστική εγκατάσταση παρουσιάζει ο Γάλλος Ζουλιέν Πρεβιέ, βασισμένη στις αγγελίες των εφημερίδων για εργασία, γράφοντας τα βιογραφικά των ενδιαφερομένων από την ανάποδη, πόσο ακατάλληλοι είναι για τη συγκεκριμένη θέση. Στη δική της εγκατάσταση εντάσσει η Ρένα Παπασπύρου τα απομεινάρια (σημειώσεις στους τοίχους κ.λπ.) των υπαλλήλων της Πολεοδομίας στη Διπλάρειο Σχολή, αναπαράγοντας τη "Χειροτεχνία" των υπαλλήλων στον χώρο. Ο Ντέιβιντ Αντλερ (ΗΠΑ) έχει συλλέξει φωτογραφίες από φυλακές της Αμερικής, με φόντο ζωγραφισμένα από τους φυλακισμένους σκηνικά.

Η ιστορική "Πρόταση για ένα μνημείο" (1996) του Βλάση Κανιάρη βρίσκει επίσης θέση στα 3.000 τ.μ. της Διπλαρείου, όπου θα εκτεθεί η πλειονότητα των 120 συνολικά καλλιτεχνών της Μπιενάλε. Ανάμεσά τους οι Μαρία Παπαδημητρίου, Κώστας Μπασάνος, Μιχάλης Κατζουράκης, Νίκος Χαραλαμπίδης, Παναγιώτης Λάμπρου, Νόρμαν Λέτο, Καρολάιν Μέι, Μάρκους Κόουτς, Γιενς Χάνινγκ, Αντρέα Μπάουερ, Γιάκομπ Κόλντινγκ, Μπας Γιαν Αντερ κ.ά. Και οι κινηματογραφιστές Νίκος Κούνδουρος, Τώνης Λυκουρέσης και Βασίλης Μαζωμένος, χαρακτηριστικά φιλμ των οποίων θα προβάλλονται συνεχώς.

ΑΕΡΟΠΛΑΝΑ "Αεροπλάνα στο έδαφος", με φωτογραφίες από αρχεία, μια εγκατάσταση του Βαγγέλη Βλάχου στον χώρο της πρώην ΕΑΤ-ΕΣΑ. Λειτουργία Μπιενάλε: Τρίτη - Παρασκευή 12:00 - 21:00, Σάβ. - Κυρ. 10:00 - 21:00. Δευτέρα κλειστά.
Πηγή:http://www.e-go.gr